Džamija “Husejnija”

Graditeljska cjelina Husejnije džamije sastoji se od ulaznih kapija, objekta džamije, harema sa nišanima, abdesthane i biblioteke. U džamijsko dvorište Husejnije ulazi se kroz dvije kapije i to, glavne, koja se nalazi sa sjeverozapadne strane, i sporedne, koja se nalazi sa sjeveroistočne strane objekta, za koju se pretpostavlja da je služila kao ulaz Husein-kapetana. Pristup ovoj kapiji omogućen je sa stepenicama iz obližnjeg parka.  Obje kapije su naprevljene od kamena krečnjaka, od kojeg je napravljeno i postolje munare. Kad je u pitanju munara nikako mi nije jasno zašto u većini tekstova nailazimo na podatak da je munara visoka 25 metara, a istovremeno se ističe da se šerefe nalazi na visini od 24,30 metara. U izvještaju Komisije za zaštitu nacionalnih spomenika navedeni su pojedinačni podaci o visini postolja, zatim o visini munare do šerefeta kao i iznad šerefeta do početka kupolastog krova, te na kraju i visina samog krova. Kad se saberu ti podaci dobije se ukupna visina od 33,89 metara, što je prava visina munare sa svim njenim elementima.

Kameni dovratnici na ulaznim kapijama u dvorište džamije su bez dekoracija, ali su zato polukružni lukovi bogato dekorisani sa likovima cvijeća, vaza i kružnica, ispunjenih geometrijskim motivima neba.

Nad ulazom u džamiju, na  kamenoj ploči, između ostalog, piše: “Sretni emir kapetan tvrđave Gradačca, od Boga je upućen i pomognut za ovakvu gradnju”. Pridružujući se čestitanju njezina dovršetka, evo kronograma: Krkleri rekoše: „Ovo je lijepa džamija i dom vjernika“, godina 1826.

Kad je riječ o haremu  Husejnije džamije, rekli smo već da je u njemu smješteno svega devet nadgrobnih spomenika, a posebno je interensantno reći da se među njima nalazi i mezar Muhameda, sina Husein-kapetana Gradašcevića.